تلاش برای نجات فیلامینگوهای بختگان
تاریخ انتشار: ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۹۷۳۹۴۶
فرود درناهای مهاجر در تالاب بین‌المللی قوری‌گل، نامناسب بودن وضعیت منابع آبی، تلاش برای نجات فیلامینگوهای بختگان، گرانبها بودن تخم لاک‌پشت‌های دریایی و مشارکت کشاورزان بوکانی در حفاظت از میش‌مرغ را در بسته محیط زیست ایمنا بخوانید.
به گزارش خبرنگار ایمنا، حدود ۲۰۰ قطعه درنای مهاجر در پدیده‌ای نادر و کم‌سابقه از مناطق قطب شمال، روسیه و سیبری مهمان تالاب بین‌المللی قوری‌گل بستان‌آباد در آذربایجان‌شرقی هستند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
با توجه به اهمیت زیست محیطی تالاب بین المللی قوری گل، این تالاب جزو تالاب‌های بین‌المللی ثبت شده در کنوانسیون رامسر می‌باشد و به خاطر پذیرا بودن فصلی شماری از پرندگان حمایت شده مهاجر، حائز اهمیت ملی و بین‌المللی است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی با بیان اینکه پرندگان درنا بعد از سال‌ها میهمان تالاب بین المللی قوری گول شده‌اند، اظهار کرد: گونه پرنده درنا با توجه به تک همسر بودن و وفاداری به جفت خود تا آخر عمر، از احترام ویژهای در آذربایجان برخوردار بوده و به عنوان سفیر بهار در فرهنگ ما شناخته می‌شوند.
حسن عباس نژاد با اشاره به قرارگیری تالاب بین المللی قوری گول در مسیر بین المللی مهاجرت پرندگان، گفت: به طور معمول با توجه به مسیرهای مهاجرتی شناخته شده درنا، این گونه بسیار به ندرت در قوری گول مشاهده می‌شود، اما امسال فرود دسته‌های مهاجر درنا به همراه گونه‌های اردک سرسفید در این تالاب نشان از اهمیت بالای آن از نظر قابلیت‌های زیستگاهی به عنوان محدوده مهم تنوع زیستی و پرندگان است.
وی افزود: این اتفاق مهم در تاریخ تالاب قوری گول در این برهه زمانی با توجه به مشکلاتی که در تأمین و انتقال حق آبه تنها تالاب ثبت شده آذربایجان شرقی در کنوانسیون رامسر روی می‌دهد، شاید تلنگر و هشداری جدی برای دست اندرکاران مدیریت آب استان باشد.
معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست نسبت به وضعیت تالاب‌ها در سال جاری با توجه به خشکسالی و کاهش بارش‌ها در تمام حوضه‌های آبریز هشدار داد و گفت: در سال جاری وضعیت مناسبی از لحاظ منابع آبی نداریم.
احمدرضا لاهیجان زاده افزود: به دلیل کاهش بارندگی و آغاز زودهنگام گرما، ورودی به تالاب‌ها محدود شده است و در سال جاری وضعیت مناسبی از لحاظ منابع آبی نداریم.
وی افزود: از سوی دیگر در مقایسه با خشکسالی‌های دیگر مشاهده می‌شود که در سال آبی جاری، در تمام حوضه‌های آبریز کاهش بارش یکسان داشتیم، در حالی که در سال‌های قبل در زمان خشکسالی برخی از حوضه‌های آبریز شرایط نرمال داشتند.
معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست با تاکید بر اهمیت موضوع حقابه‌ها و نیاز آبی، خطاب به مدیران، گفت: دوستان ممکن است در آینده نه چندان دور گرفتار مسأله‌ای شوند که آن هم بحث ترک فعل است؛ ترک فعل در دستور کار قوه قضائیه قرار گرفته است، با برخی دوستان مکاتبه شده و بحث ترک فعل را با جزئیات دنبال می‌کنند، به عنوان مثال دادگستری گیلان مکاتبه کرده و به تمام محورهای مربوطه ورود کرده و حتی در حد ثبت تالاب در کنوانسیون رامسر پیگیری کرده و گفته‌اند که اگر تا تاریخ مشخص شده مستندات ارائه نشود، به عنوان ترک فعل تلقی می‌شود.
لاهیجان زاده افزود: به هر دلیلی باید وظایف قانونی خود را انجام دهیم، نمی‌توانیم به قوه قضائیه بگوییم به دلیل اینکه ۵۵ درصد آورد رودخانه کم شده، به ما حقابه ندادند، مدیران کل حتماً پیگیری لازم را انجام دهند و تمام تلاش لازم صورت گیرد تا حقابه تأمین شود و هر اقدامی که صورت می‌گیرد نیز رونوشت آن به سازمان حفاظت محیط زیست ارسال شود.
معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست با تاکید بر ورود سازمان بازرسی کشور برای پیگیری موضوعات تالاب، پایداری زیست بوم‌ها و مدیریت زیست بومی در تالاب‌ها، مدیریت هوشمند تالاب‌ها، گفت: تمام برنامه‌ها باید پایش و تبدیل به گزارش شوند.
پس از آنکه شرکت آب منطقه‌ای استان فارس اعلام کرد که با توجه به شرایط خشکسالی، آبی برای رها کردن و نجات فلامینگوهای در نمک مانده تالاب بختگان ندارد، مسئولان محیط زیست، جوامع محلی و فعالان تشکل‌های مردم‌نهاد دست به کار شدند تا آب حیات و تداوم زندگی روی پر و بال فلامینگوها بریزند.
انتقال آب از چاه‌های کشاورزی، کندن مجرا و انتقال آب با لوله گذاری از سرچشمه‌های بختگان به محل کلنی فلامینگوها و جست‌وجوی آب در آبخوان‌های پیرامون بختگان، آمادگی برای جابجایی جوجه‌ها و بردن آن به استخرهای کشاورزی و امید به کوچ زودهنگام فلامینگوها راهکارهایی بود که امید را در دل دوستداران محیط زیست برای نجات فلامینگوها زنده نگه داشت.
طی روزهای گذشته با صدها متر لوله گذاری از روستاها و چاه‌های کشاورزی پیرامون بختگان کار انتقال آب به این تالاب خشکیده آغاز شده است، دوستداران محیط زیست که مویی در حفاظت و پاسداشت ارزش‌های محیط زیست و بختگان سپید کرده‌اند آستین همت بالا زدند و در حالی که تا زانو در نمک و شوره زار بختگان فرو رفته‌اند در تلاشی حتی در دل شب‌های تاریک موتور پمپ‌ها را روشن کردند تا صدها متر آب را به دل شوره زار بختگان بیاورند.
بهمن ایزدی فعال محیط زیست، کویر شناس و رئیس هیئت مدیره تشکل غیردولتی انجمن کانون سبز در این زمینه با بیان اینکه قهر بختگان و فلامینگوهایش، شرایط ماندگاری این پرندگان مهاجر را سخت‌تر می‌کند، برخی اقدامات برای انتقال آب به بختگان را تشریح کرد.
ایزدی با یاد آوری تحمل مشکلات عبور از کویر نمک و مسیر باتلاقی پیش رو که حرکت را بسیار سخت می‌کرد گفت: بالاخره به زیستگاه‌های متعدد فلامینگوها رسیدیم که آشیانه‌های شکوه‌مندشان را خردمندانه ساخته بودند، اما از بال‌های آتشین و هلهله و سر و صدای روح بخش‌شان خبری نبود و فضای آن سرای امید جایش را به برهوتی بی روح داده بود و از تخم‌های به گِل نشسته در لانه‌ها معلوم بود که فلامینگوهای بالغ با مواجه شدن با شرایط خشک دریاچه حدود یک ماه پیش تخم‌ها و جوجه‌های چند روزه‌شان را رها و مهاجرت را به ماندن در شوره زار یاس بختگان بخت نگون ترجیح داده بودند.
این فعال زیست محیطی اضافه کرد: اما کلونی‌های بازمانده از هجرت، بایستی خود را برای عبور از شرایط جانکاه آتی مهیا می‌ساختند، با توجه به افزایش دما و شدت تبخیر دریاچه بختگان در روزهای اخیر، آب کانال‌های احداثی که به وسیله پمپاژ به آبگیر ایجاد شده در مجاور لانه‌های انبوه فلامینگوها انتقال می‌یافت به شدت شور شد و با نظر به اینکه فلامینگوهای بالغ پس از طی مسافت ده‌ها کیلومتری حدود ساعت یک بامداد به کلونی باز می‌گشتند و حدود دو ساعت بعد مجدداً برای تهیه غذا مجبور بودند تا دوباره مسیرهای طولانی را طی کنند، عملاً در طول روز جوجه‌ها در کنار غلظت شوری آبگیر با گرسنگی مضاعف روبرو شدند و شرایط زیستی جوجه فلامینگوها سخت‌تر شد.
لاک‌پشت‌های دریایی در آب‌های خلیج‌فارس و دریای عمان گونه‌ای در خطر انقراض هستند، متأسفانه برخی اهالی بومی بر این باورند که تخم این لاک‌پشت‌ها موجب قوت در جسم انسان می‌شود از این رو تخم‌ها را از داخل لانه‌ها برداشت می‌کنند و این مساله زمینه انقراض این گونه‌ها را فراهم کرده است.
لاک پشت‌های دریایی ایران گونه‌های در خطر انقراضی هستند که در فهرست اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت ( IUCN ) قرار دارند، در آب‌های خلیج فارس و دریای عمان ۵ گونه لاک پشت از جمله منقار عقابی، پشت چرمی، زیتونی، سبز و سرخ وجود دارد که همه آنها در معرض خطر انقراض قرار دارند.
عوامل متعددی این گونه‌های ارزشمند را تهدید می‌کند که یکی از آنها که شاید یکی از خطرناک‌ترین آنها نیز باشد، باور غلطی است که میان برخی از اهالی بومی منطقه وجود دارد مبنی بر اینکه تخم و حتی خود لاک پشت برای سلامتی و طول عمر مفید است که همین مساله موجب می‌شود که تخم این حیوانات در لانه‌ها در امان نماند و توسط این افراد جمع‌آوری شود، البته سازمان حفاظت محیط زیست در این زمینه قوانین سختگیرانه‌ای دارد و تا حد زیادی جلوی این کار گرفته شده است.
حتی بنابر برخی گزارش‌ها افراد بومی تخم‌های لاک پشت‌ها را جمع‌آوری و آنها را به قیمت گزافی به کشورهای حاشیه خلیج فارس و دریای عمان می‌فروشند.
میش مرغ پرنده‌ای در خطر انقراض است از این رو برای حفاظت از این گونه تلاش‌های زیادی صورت گرفته که مهمترین آن مشارکت کشاورزان بوکانی است به طوری که این کشاورزان بخشی از محصول گندم خود را با هدف حفاظت از آخرین بازمانده‌های میش‌مرغ دیرتر از موعد برداشت می‌کنند.
مهدی نبی‌یان، مدیر پروژه مشارکتی حفاظت میش‌مرغ در زیستگاه‌های شهرستان بوکان از جذب مشارکت کشاورزان در حفاظت از میش‌مرغ‌ها خبر داد و گفت: علاوه بر اینکه امسال هم اداره حفاظت محیط زیست بوکان مانند سال گذشته نسبت به خرید محصول سرپای گندم در بخش‌هایی از اراضی کشاورزی منطقه اقدام می‌کند، پروژه مشارکتی حفاظت میش‌مرغ نیز اقدام به خرید محصول سرپا در بخش‌های دیگر زیستگاه خواهد کرد.
وی ادامه داد: خرید محصول سرپا به صورت نوارهای طولی و پراکنده در زمین‌های گندم و تحت عنوان نوار میش‌مرغ انجام می‌شود و با نصب تابلو و علائم به کشاورزان اعلام می‌شود که این بخش از محصول را برداشت نکنند.
نبی‌یان با اشاره به جلب مشارکت کشاورزان برای باقی گذاشتن داوطلبانه قسمت کوچکی از محصول خود در زمین‌های زراعی گفت: خوشبختانه اهالی منطقه علاقه زیادی به گونه میش‌مرغ دارند و تاکنون از بسیاری از پیشنهادات ما استقبال کرده‌اند. یکی از پیشنهادات ما، باقی گذاشتن ۱۰۰ مترمربع از محصول گندم به ازای هر هکتار کشت در زمین زراعی بود که در صحبت‌های اولیه با برخی از کشاورزان منطقه مورد استقبال قرار گرفت.
به گفته نبی‌یان، علاقه اهالی منطقه به این پرنده یکی از امیدهای اصلی برای حفظ آخرین بازمانده‌های میش‌مرغ در ایران است.
کد خبر 495038منبع: ایمنا
کلیدواژه: درنا کمبود منابع آبی تالاب بختگان لاک پشت گونه نادر پرندگان محيط زيست درنای امید تالاب های ایران تالاب میانکاله تالاب انزلی قانون حفاظت احیاء و مدیریت تالاب های کشور تالاب پرندگان مهاجر مهاجرت پرندگان پرندگان مهاجر در تالاب ها پرندگان تالاب های ایران شرکت مدیریت منابع آب منابع آبي طرح تعادل بخشی منابع آب زیر زمینی احیا و تعادل بخشی منابع آب کمبود منابع آب شرکت مدیریت منابع آب ایران تلف شدن فلامینگوها فلامینگو جوجه آوری فلامینگوها حقابه زیست محیطی تالاب بختگان نجات حیوانات حقوق حیوانات انقراض حیوانات تلف شدن حیوانات زیستگاه حیوانات حفظ محیط زیست بسته خبری محیط زیست شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق سازمان حفاظت محیط زیست تالاب بین المللی قوری لاک پشت های دریایی مشارکت کشاورزان محیط زیست خطر انقراض لاک پشت ها منابع آبی انتقال آب برای نجات تالاب ها قوری گول لانه ها ترک فعل گونه ها میش مرغ تخم ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۹۷۳۹۴۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رده‌بندی مناطق حفاظتی محیطزیست
به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا، مسألە حفاظت ازمحیط‌زیست در ایران مانند آن چه در اندیشە فلسفی سایر نقاط جهان نیز مشابه آن روی داده است، در پارادایم طبیعت‌گرایی ظهور یافت.
نرگس آذری (دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی سیاسی) در مقاله‌ای با عنوان «در باب ضرورت یک انقلاب شناختی در جامعه‌شناسی ایرانی» به این موضوع اشاره می‌کند که اهمیت به محیطزیست به مثابۀ نوعی بینش در مقابل انسان‌محوری فزاینده عصر توسعه و مدرنیسم قد علم کرده است و رویکرد طبیعت‌محورانه‌ای را شکل داده که در آن محیطزیست نیازمند توجه و مراقبت فوری است.
* محیطزیست و مناطق حفاظت شده
به زعم این پژوهشگر حفاظت از محیطزیست نیازمند تعریف محیطزیست در تقابل با فعالیت‌های انسانی دانسته شده است و از همینجا مرز‌های محیطزیست در آن چه اکنون به عنوان مناطق چهارگانه حفاظت شده می‌شناسیم پدید آمد. شکل‌گیری این مرز‌ها به زمان تصویب قانون شکار به عنوان اولین قانون محیط‌زیستی کشور و ایجاد مناطق ممنوعه در سال ۱۳۴۲ برمی‌گردد.
او در ادامه می‌نویسد در آن زمان با توجه به وسعت کشور و بودجه‌های محدودی که در اختیار شورای شکار قرار می‌گرفت، تشخیص داده شد اگر عمده منابع اعتباری به مناطقی تخصیص داده شود که به لحاظ بوم‌شناختی اهمیت ویژهای دارند، موجب موفقیت بیشتر در حفاظت از آن مناطق خواهد شد. بنابراین نواحی حفاظتی که بعداً مناطق حفاظت شده نامیده شد به وجود آمد. در این مناطق شکار ممنوع بود مگر آنکه مجوز لازم از شورای شکار گرفته شود.
* رده‌بندی مناطق حفاظتی محیطزیست
آذری می‌نویسد مراتع و جنگل‌های واقع در مناطق حفاظت شده تابع محدودیت‌هایی بود که از سوی شورای شکار و وزارت کشاورزی و منابع طبیعی اعلام شده بود و با تصویب قانون شکار و صید در سال ۱۳۴۶ و تأسیس سازمان شکاربانی و نظارت بر صید، مفاهیم پارک‌های ملی و مناطق حفاظت شده به روشنی تعریف گردید.
آذری در ادامه توضیح می‌دهد که تا قبل از تأسیس سازمان حفاظت محیطزیست در سال ۱۳۵۰، حدود ۶ پارک ملی و ۳۵ منطقۀ حفاظت شده شکل گرفت. بدین ترتیب حدود هفتاد سال پیش، ترسیم این مرز‌ها با انگیزه ایجاد امکان حفاظت با توجه به محدودیت‌های موجود، محیطزیست مورد حمایت و حفاظت را به نام محیطزیست معرفی کرد و چهار طبقە حفاظتی با نام‌های پارک‌های ملی، پناهگاه‌های حیات‌وحش، مناطق حفاظت‌شده و آثار طبیعی ملی تعریف و رده‌بندی شد.
* جهان مدرن و محیطزیست
این پژوهشگر در ادامه می‌نویسد در کشور تمام تلاش براین بود که مناطق حفاظت شده با ملاک‌های جهانی و حتی نام‌های رایج منطبق شود که در ایران آنها با نام مناطق چهارگانۀ محیطزیست شهرت دارند. اما این مرز‌ها هرگز نیازی به انطباق با زیست‌بوم تاریخی جامعۀ پیرامونی در خود ندیده‌اند؛ اگرچه این ظهور صنایع و شهر‌های مدرن و نیاز‌های فزاینده‌اش بود که محیطزیست را متأثر می‌ساخت.
این نویسنده در جمع‌بندی این پژوهش به این موضوع اشاره می‌کند که آنچه در تعیین مناطق چهارگانه، به عنوان تهدید نهایی معرفی و توسط مرز‌ها تهدید شد عمدتاً فعالیت‌های جامعۀ روستایی بود. جامعه‌ای که به واسطۀ همین اعلان جنگ، خود را برای گسترش مرز‌های جغرافیایی و مرز‌های بهره‌برداری‌اش حریص‌تر کرد، جدالی که تاکنون برای تعیین حدود مرز‌ها از دوسوی این جبهه‌ها ادامه دارد. موقعیتی که در میانه نبرد قانون و منافع نابودی محیطزیست در همە ابعاد و شاخص‌هایش را هدف گرفته است.
انتهای پیام/
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت